მეორე დღეს დილით ადრე ვიბარგებით და თბილისში მივდივართ. გიორგის მანქანა თინათეს ქმრის მეგობრებმა შეუკეთეს.
მამაკაცმა მადლობებით აავსო ისინი. ვუყურებდი მათ და ვხვდებოდი, თუ რა იყო უანგარო სიკეთე. შეიძლებოდა გიორგის ვეღარასდროს ენახა ეს ადამიანები, ან კი რა საპასუხო დოვლათს უნდა დალოდებოდნენ მისგან, მაგრამ დაუღალავად უჩხიკინებდნენ ავტომობილს და საბოლოოდ ძრავაც წარმატებით დაიქოქა.
ყველაზე ლამაზი სამოსი სიკეთეა და მისით შემოსვის ფუფუნება მხოლოდ სულით მდიდარ ადამიანებს აქვთ. ისე არაფერი მოგიხდება, როგორც სხვისი დახმარების სურვილი. სწორედ ამაზე ამბობენ, გადამდები სენიაო, ოღონდ კეთილსინდისიერი სენი, რომელიც კოცნით და ჩახუტებით კი არ გადაედებათ ხოლმე ადამიანებს ერთმანეთისგან, არამედ დანახვით და შეგრძნებით. იმ წუთებში, როდესაც გიორგი ხელს ართმევს ერთ-ერთ მამაკაცს, უზომო სურვილი მიჩნდება იმისა, რომ მთელი სვანეთის მოსახლეობას ჩამოვუარო და ვისაც რაში დასჭირდება დახმარება, იმით დავეხმარო. ცხოვრება ერთ დიდ, მაგრამ მძიმე ქსოვილს ჰგავს, თითოეული ადამიანი თავის წილ სიმძიმეს აკავებს, მაგრამ თუ ერთმანეთს არ შევაშველეთ ხელი, მხოლოდ ერთს კი არ ჩამოენგრევა თავზე, არამედ ყველას.
წამოსვლისას გიორგის სახლიდან რაღაც ფუთა გამოაქვს. ვხვდები, სავარაუდოდ, რაცაა მასში გახვეული. თინათეს ვემშვიდობებით და მანქანაში ვსხდებით. სანამ წამოვიდოდით, გიორგი და თინათე სამზარეულოში განმარტოვდნენ. მე ვცდილობდი, მობილურში სიგნალი დამეჭირა და თანაც მოვიაზრე, რომ იქ ჩემი ადგილი არ იყო. ამიტომ ვაცადე, როდის დაასრულებდნენ საუბარს და მერე განგებ ფეხების ბრახუნით და ხმამაღალი შეძახილით შევედი სახლში.
- ესე იგი, თინათე მოგეწონა, ხომ? - რიტორიკულ კითხვას მისვამს გზაში გიორგი, მისი ღიმილი კი პირდაპირ მიმანიშნებს იმაზე, რომ ახარებს ჩემი ამგვარი დამოკიდებულება მისთვის ძვირფასი ადამიანისადმი.
- ჰოო... - მრავლისმთქმელად ვწელავ სიტყვას.
- ტვინს ნუ იჭყლეტ, მაინც ვერ გამოიცნობ, რაზე ვლაპარაკობდით მე და თინათე. - ისე უტიფრად მეუბნება, რომ ყველა თეატრალური ხრიკი ხელიდან მეცლება.
- გაგიჟდი? სულ არ მაინტერესებს ეგ. - სასწაულად უნიჭოდ ვტყუი და თითებს ნერვიულად ვასრიალებ ერთმანეთში.
- ჰო, რა თქმა უნდა.
ნიკაპზე დიდი ნაოჭი მიჩნდება შეკავებული ღიმილისგან. ახლა იმაზე ვფიქრობ, რას მეტყოდა, რომ მეთქვა, ჰო, მაგაზე ვფიქრობდი-მეთქი. იქნებ სიმართლეც გაემხილა და ჩემთვის არ დაეცინა. ბოლოს მაინც ჩემს პრინციპულობას ვაყენებ წინ და ცნობისმოყვარეობაც გაბუტული დგება გვერდით.
ბარში რომ ჩამოვდივართ, მობილურს ვრთავ. რადგან ზემოთ სიგნალი არ იყო, ტყუილად ბატარეა რომ არ დაცლილიყო, გამოვრთე. ჩემი მოლოდინი მართლდება. მობილური აფეთქებულია ათასობით ზარით და მათი ოთხმოცდაათი პროცენტი, რაღა თქმა უნდა, მანანასგანაა შემოსული. რატომღაც ჩვეული ნერვიულობა არ მიპყრობს. ალბათ, იმიტომ, რომ დარწმუნებული ვარ, დედა უბრალოდ ჩემზე ღელავდა და ამიტომაც არ ეპუებოდა რობოტის ''მობილური ტელეფონი გასულია ან გამორთულია მომსახურების ზონიდან. გთხოვთ, დარეკეთ მოგვიანებით''-ს. კონტაქტებში მის ნომერს ვირჩევ და დარეკვის ღილაკს თითს ვაჭერ.
- ელენიკა, სად ხარ? ორი დღეა საერთოდ არ დაგირეკავს ჩემთვის, მობილურიც გამორთული გაქვს. კინაღამ გული გამისკდა. სად ხარ, სა-ად? - ატირებული სიტყვებს ძლივს უყრის დედა, ჩემს ხმას რომ იგებს.
- კარგად ვარ, დედა. თბილისში მალე შემოვალ. რა მოხდა, რა გჭირს? რა გატირებს? - გულს მიწიწკნის ის ფაქტი, რომ დედა ასეთ დღეში ჩავაგდე.
- დროზე მოდი სახლში, იცოდე! მამაშენი დაიჭირეს! - კივილ-ტირილით მატყობინებს ახალ ამბავს და ვგრძნობ, როგორ მეყინება სისხლი.
- რა? ვინ... ვინ დაიჭირა? - კუჭში რაღაც მიტრიალდება და საშინელი ტკივილი მმანჭავს.
- ელენიკა, ხომ მშვიდობაა? - ირიბად იხედება ჩემკენ გიორგი. მასაც შიში ემჩნევა თვალებში.
- სწრაფად მიპასუხე, დედა! - მობილურის მიღმა გაყურსულ მანანას ვუყვირი და ხელს მაგრად ვუჭერ ნივთს.
- ვინ არის მანდ, ელენიკა? - შეშფოთებით მეკითხება დედა. გიორგიმ ამ სიტუაციაში ვეღარ მოზომა და დაეჭვებულ მშობელსაც მისი ხმა, რასაკვირველია, ყურში მოხვდა.
- არავინ, დედა, არავინ! მეტყვი თუ არა, სად ჯანდაბაშია ვახო? - სიმწრით ვაკრაჭუნებ ყბებს.
- მამაშენი რუსეთის ციხეში დაუჭერიათ და მერე მისივე სურვილით საქართველოში ჩამოიყვანეს. სასამართლომდე საკანში ეყოლებათ. - როგორც იქნა, მპასუხობს და კვლავ ტირილს იწყებს.
- რა გატირებს მერე? ახლა დამშვიდდი და რომ ჩამოვალ, მერე ვილაპარაკოთ! შენ მაგის გამო ნუ ნერვიულობ! - არც ისე ხეირიანად ვამშვიდებ, როგორღაც ვიხსნი მისგან თავს და ვუთიშავ.
- რა მოხდა? - შეპარვით კითხულობს მამაკაცი, ჩემი აფეთქება რომ არ გამოიწვიოს.
- მამაჩემი დაიჭირეს. - ვუჭრი და ლოყაზე ჩამოცურებულ ცრემლს ხელისგულით ვიშორებ.
ბავშვობაში არაერთხელ დამინახავს, როგორ ელოდებოდნენ სკოლის ჭიშკართან მდგომი მამები შვილებს. ბავშვები, როგორც კი სკოლიდან გამოვიდოდნენ, ეზოს გაფაციცებულები მოათვალიერებდნენ, მერე თვალები უბრწყინდებოდათ, მამას ხელს უქნევდნენ, მისკენ მირბოდნენ და ეს უკანასკნელნიც ხელში იტაცებდნენ ხოლმე მათ.
ქუჩაში რომ მივდიოდი და ზურგი მძიმე ჩანთის ტარებისგან მტკიოდა, ჩემ წინ მიდიოდნენ ბავშვები, რომლებიც ოდნავადაც არ იყვნენ მხრებში მოხრილნი, რადგან მათ გვერდს მამა უმშვენებდათ, რომელსაც სულაც არ ეტყობოდა, რომ ჩანთა მძიმე იყო.
ღამე საწოლში რომ ვწვებოდი, ჩემს ოთახში მხოლოდ დედა შემოდიოდა და მხოლოდ ის მკოცნიდა შუბლზე. ის რომ გადიოდა, მე ვიწყებდი იმაზე ფიქრს, რომ სადღაც იყო ბავშვი, რომელიც ერთ ლოყას მამას მიუშვერდა ხოლმე, მეორეს კი დედას. არსებობდა ბავშვი, რომელმაც არ იცოდა, რა იყო წასვლა. არ იცოდა, რა იყო სიცარიელე და რა იყო სიტყვა ''მამას" გარეშე ცხოვრება.
ჰო, მე ბედნიერი ვიყავი, რომ მყავდა დედა, რომ შემეძლო მისთვის ხელებს შემოხვევა, რომ მის სურნელს ყოველ წუთას ვგრძნობდი, მაგრამ არ შემეძლო ღმერთისთვის არ მესაყვედურა, რატომ მაინცდამაინც მე მიმატოვა მამამ-მეთქი. ბავშვი ვიყავი, ბავშვებს კი სურვილები უნდა უსრულდებოდეთ.
გავიზარდე ისევე, როგორც ყველა... აღარც ჩანთა მემძიმებოდა, აღარც ვინმეს დანახვა მჭირდებოდა სამსახურიდან გამოსვლისას, მაგრამ მაინც მაკლდა მამა... მამა, რომელიც ალბათ გვერდით რომ მყოლოდა, მაინც არ დამხვდებოდა სკოლასთან და მაინც არ მეტყოდა, შვილო, ჩანთა მძიმეა, მომეცი, მე წამოვიღებო...
მე ვიცოდი, რომ მამაჩემი ასეთი მამა ვერ იქნებოდა, რადგან ვინც უყვართ, არ ტოვებენ, რაც არ უნდა ძალიან უჭირდეთ და სწორედ ამიტომ
მე ვერ წავიდოდი გიორგისგან...
ვერასდროს!
რკინის კარები ზრიალით იღება. აქ ყველაფერი შავია, მხოლოდ გისოსებია ოდნავ განაცრისფერებული. ჭუჭყის კვალი ამჩნევია. შეხვედრის ოთახში გრძელი მაგიდა დგას. ისეთი გრძელი, რომ საპირისპირო მხარეს მსხდომთ ერთმანეთისთვის შესახებად შესამჩევი მოქმედება სჭირდებათ, ეს კი კართან მდგომ ბადრაგს არ გამოეპარება. სკამზე მამაჩემი ზის. მამა. კაცი, რომელიც სულ აღარ ჰგავს ფოტოზე დედას გვერდით მდგომ ადამიანს, მამაჩემია. ყელში ქაოსურ ტალღებს ვგრძნობ. კარი ჩემ უკან ჯახუნდება.
კაცს თმები შევერცხლია. გადაღეღილი, ბინძური ტანსაცმელი აცვია და უცნაური ღიმილი აქვს. კართან რომ ვჩერდები და ნაბიჯს აღარ ვდგამ, თვითონ დგება და ხელებს შლის. სასაცილოა, ვხვდები ჩემს მშობელს ამდენი წლის შემდეგ და სად? ციხეში! ისე, რომ დავაკვირდეთ, მნიშვნელოვან მომენტებს ისეთ გარემოებებში ვაწყდებით, თქმაც რომ გვეთაკილება.
- შვილო, ელენიკა, როგორ გაზრდილხარ! როგორი ლამაზი და მომხიბვლელი ქალი დამდგარხარ! სულ დედაშენს ჰგავხარ! - პირფერული, მოჩვენებითი გაკვირვება უზნიქავს ტუჩ-კბილის მიმიკებს. ჩემკენ მოემართება და ის-ისაა, უნდა მომეხვიოს, რომ გვერდით ვიწევი და სტუმრისთვის განკუთვნილ სკამზე ვჯდები.
- ჰო, საბედნიეროდ, სულ დედაჩემს ვგავარ. - მკვახედ ვამბობ და მაგიდაზე ხელებს რომ ვაწყობ, ვხედავ, როგორ გამლურჯებია თითები.
- შენ, ალბათ, ნაწყენი ხარ ჩემზე, შვილო, მაგრამ ყველაფერი ისე გამოვიდა... დედაშენმა ალბათ ისე წარმომაჩინა, როგორც მონსტრი! - სახეზე მომსკდარ სიბრაზეს მლიქვნელური ტონით მაინც მალავს კაცი და ისიც სკამზე ჯდება. ამით ვხვდები, თუ როგორი ყალბი იყო მისგან წამოსული ჩემი ჩახუტების სურვილი.
- შენ ცდები! დედამ ისე წარმოგაჩინა, როგორც მამაჩემი, მაგრამ შვილებს მამები კი არა, მონსტრები ტოვებენ. - გამწარებით აღვნიშნავ, მაგრამ იმას წინასწარმეტყველებაც არაა რთული ჩემთვის, რომ ჩემი ეს გულგრილობა დიდხანს ვერ გასტანს.
- მე პრობლემები მქონდა, დედაშენმა კი ვერ გამიგო. ამიტომ ოჯახიდან წამოვედი. მეგონა, მოვიდოდა და ბოდიშს მომიხდიდა, მაგრამ ასე არ მოხდა. ზედმეტად თავმოყვარე და ჯიუტი აღმოჩნდა. ადვილად ვერ მოვტეხე, მე კი ლოდინი არ მიყვარს. რუსეთში წავედი და ეს ვეღარ მაპატია ქალბატონმა. შენთან დაკავშირება მინდოდა. ვრეკავდი კიდეც, მაგრამ დედაშენი მპასუხობდა და მითიშავდა. - ცხარედ, დიდი სიძულვილით იხსენებს ის. - არ ვიყავი ის კაცი, ხვეწნა რომ დამეწყო. ისედაც ცხოვრება ძალიან გამირთულდა. დედაშენის, დედაშენის ბრალია, რომ უმამოდ გაიზარდე! ის ვერ მეგუებოდა! მის გამო წამოვედი, შენ გამო კი არა!
ზიზღით ვივსები. მინდა ამოვახველო და ის ყველაფერი მიწაზე დავანთხიო, რაც მაწუხებს. თვალებში მიბნელდება. ეს კაცი ცდილობს დედას წინაშე ამამხედროს, ის დაადანაშაულოს ჩემი ბავშვობის ჩაშხამებულ ბოლო წლებსა და მძიმე მოზარდობაში. როდესაც კლასელების სულელური კითხვები თავის მოკვლის სურვილს მიბადებდა, როდესაც მჭირდებოდა საყრდენი, როდესაც მტკიოდა, როდესაც მეშინოდა, როდესაც საკუთარი თავი არ მომწონდა... მაშინ ვინ იყო ჩემ გვერდით? დედა! ქალი, რომელიც გულში მიკრავდა და მეფერებოდა, მეუბენებოდა, რომ ულამაზესი ვიყავი, რომ ყველაფერი კარგად იქნებოდა... და ახლა, ეს ვიღაც დედაზე ლაპარაკობდა ასე უდიერად... მას აბრალებდა თავის სისუსტეს და მიმტკიცებდა, რომ ვუყვარდი!
- შენ... არ გაბედო და დედაზე სიტყვაც არ დაძრა! აქ რომ მოვედი, მხოლოდ იმიტომ, რომ მაინც შენი შვილი მქვია, რაც უნდა ლაჩარი და უგრძნობი ადამიანი იყო... რომ მე არ შემიძლია უმწეო და ციხეში ჩაგდებული მიგატოვო! - პირდაპირ ხაზს ვუსვამ იმას, რომ მან სწორედ ასეთი უსასოო მიმატოვა. - ამიტომ ახლა რაც შეიძლება მოკლედ მომიყევი, რის გამო ხარ აქ და რატომ ისურვე ჩემი ნახვა!
- რუსეთში ბიზნესი მაქვს. - ისე სწრაფად გადადის ჩურჩულზე, ხდება უემოციო და მხოლოდ თავის საქმეზე ორიენტირებული, რომ მინდა, ფეხზე წამოვდგე და ტაში დავუკრა მის მსახიობურ ნიჭს. - ერთ პატარა საქმეში ჩავვარდი და ამ ბიზნესის ცენტრში რომ არ გავიდნენ, ის მედალიონი უნდა დაუბრუნო თავის პატრონს, რომელიც შენ და შენს საყვარელს გაქვთ.
- ჰა? - მეტყველების უნარს ძლივს ვიბრუნებ ამ ყველაფრის მოსმენის შემდეგ.
- რა იყო, დაყრუვდი? რა ჰქვია? ხო, მგონი გიგაო... თუ... - ვითომ ავიწყდება მას.
- გიორგი. - ხმაჩახლეჩილი ვჩურჩულებ.
- აჰა, როგორ დამავიწყდა! იმის სახელი როგორ დამავიწდა, რომელიც ჩემს ძვირფას ქალიშვილს უყვარს. ასე არაა? - დამცინავი ღიმილით ითხოვს ჩემს პასუხს კაცი.
- ღმერთო, ახლა გული ამერევა... ამიტომ გინდოდა ჩემი ნახვა? მხოლოდ ამიტომ? შენი ქურდული იმიჯის გამო მე პელოს მედალიონი ჯორჯს უნდა მივცე? - ვწვრილმანდები მაინც, რამე ხომ არ მომესმა-მეთქი.
- ჰო, ჩემო ძვირფასო, თუ თავი არ მოგბეზრებია! მე ჩემი შვილის სისხლში ხელს არ გავისვრი, მაგრამ ჯემალი ამას ნამდვილად არ გაპატიებს!
ავტორი სოფიკო კობლაშვილი
გაგრძელება იქნება ხუთშაბათს